تاریخچه بردگیم: بردگیم‌های قدیمی در گذر زمان قسمت اول
۱۰ بازی رومیزی مهم تاریخ: قسمت اول
در طول هزاران سال که از خلقت بشر می‌گذره، بردگیم‌ها (بازی‌های رومیزی) یکی از وسایل سرگرمی مردم سراسر دنیا تلقی می‌شدن.
نشانه‌های وجود اولین بردگیم‌ها به قبل از اختراع خط بر میگرده و حتی نشانه‌هایی وجود داره که شاید دایناسور‌ها هم بردگیم بازی می‌کردن. در بسیاری از فرهنگ‌ها ، بردگیم‌ها حتی از مقام و حرمت مذهبی برخوردار بودن و مردم مثل الان نبودن و بر خلاف الان بردگیم و بردگیم‌باز جماعت رو روی سرشون می‌گذاشتن . اون چیزی که در مورد خیلی از این بازی‌ها قابل توجه است، روح حاکم بر بازی‌هاست که اشخاص رو جذب خودش می‌کنه . با توجه به این موضوع بابرکا تصمیم گرفته در ادامه ۱۰ تا از مهم‌ترین بازی‌های رومیزی تاریخ باستان تا به امروز رو به شما معرفی کنه.
۱۰- بازی تافل (Tafl)
بازی تافل در بین وایکینگ ها از محبوبت بالایی برخوردار بوده؛ بازی به این شکل هست که یکی از بازیکن‌ها قصد داره تا شاه خودش رو از مرکز صفحه بازی به گوشه‌ها برسونه و بازیکن رقیب تمام تلاش خودش رو باید بکنه تا شاه رو دستگیر کنه و مانع این کار بشه. تافل هم مثل ژن وایکینگ‌ها در تمامی اروپا به سرعت پخش شد و به شطرنج زمانه‌ی خودش تبدیل شد. خیلی از مردان بلند مرتبه در اون دوران، مهارت خود را روی برد به رخ دیگران می‌کشیدن و صفحه این بازی به محل رجزخوانی خیلی‌ها تبدیل شده بود.
بازی تاد (Thud) که بر اساس مجموعه رمان های «صفحه جهان» (Discworld) اثر تری پرچت در سال ۲۰۰۲ ساخته شد، از تافل الهام گرفته است. هنوز هم درمناسبت‌های خاص مسابقات قهرمانی جهان تاد برگزار میشه و با استقبال طرفدارنش روبرو میشه. البته واقعیت این هستش که گذاشتن اسم مسابقات قهرمان جهان برای این رویداد مثل اینه که خیلی این بازی رو تحویل بگیریم برای اینکه این رویداد در جزیره‌ای برگزار میشه که جمعیت آن به ۸۶ نفر هم نمیرسه.
۹- بازی ملاکین (The Landlord’s Game)
این بازی در سال ۱۹۰۳ توسط لیزی مگی ابداع شد. بازی ملّاکین شامل یک صفحه‌ی مربعی شکل میشه که یک ردیف از اشیا و دارایی‌های خریدنی نیز به دور صفحه کشیده شده بود که بازیکنان می‌تونستند اونها رو بخرند. زمین این بازی دو راه‌آهن، دو جعبه ابزار و یک زندان داشت. یکی از کنج‌های زمین هم منطقه‌ای بود که هر دور بازیکنان از آن می‌گذشتند ۱۰۰ دلار جایزه می‌گرفتند. این منطقه «Labor Upon Mother Earth Produces Wages» نام داشت.
حکایت معروفی درباره این بازی وجود دارد که برای طرفداران بردگیم و بازی رومیزی شنیدنی هستش، در واقع بازی ملاکین سه‌دهه قبل تر از آن که چارلز دارو مونوپولی را ابداع کنه و به برادران پارکر بفروشه، ساخته شده و الگو برداری کامل از روی این بازی مشهوده.
بازی ملاکین (که بعداً با نام بازی ملک شناخته میشد) با هدف نشون دادن نابرابری اجتماعی ناشی از مالکیت زمین و توزیع فقر ساخته شده بود و علاوه بر این، روند بازی ملاکین راهکاری برای حل این مشکل پیشنهاد میکرد و بازیکن‌ها می‌تونستن از درآمد حاصل از اجاره دادن ملک‌هاشون، به صندوق حق اشتراکی واریز کنند که بین همه به اشتراک گذاشته میشد و با این کار وضع همه در بازی بهتر میشد و به نفع همه بازیکن‌ها بود چیزی که اصلا در مونوپولی دیده نمیشه و اونجا کلا هدف بیچاره کردن دیگران هستش.
تلخی ماجرا همین موضوعه که وقتی ایده‌ی این بازی توسط دارو دزیده شد و به مونوپولی تبدیل شد، آرمان و هدف اصلی بازی که به اشتراک گذاشتن رفاه برای همه بود و بازی ملاکین بازیکن‌هاشو به اون تشویق میکرد به طور کلی از بین رفت و به بازی‌ای تبدیل شد که بازیکن‌ها رو تشویق میکرد تا رقیب‌هاشون رو به ورشکستگی بکشن.
۸- بازی وایکونتاپالی (Vaikuntapaali)
ساخت بازی وایکونتاپالی که با نام لیلا (Leela) هم شناخته میشه به قرن ۱۶ میلادی در هند بر‌می‌گرده. در آن زمان‌های بسیار دور دست از این بازی برای آموزش اخلاق و معنویت در هند استفاده میشد و همین بازی بود که بعداً به صورت مار و پله در آمد و نسخه‌های بسیاری از اون ساخته شد مخصوصاً تو ایران. در بازی اصلی بالا رفتن از نردبان جایزه انجام دادن اعمال نیک بودش و در مقابل، مار و گزیده شدن توسط اون هم نتیجه‌ی اعمال شر چون دزدی و جنایت بود که برای بازیکن گناهکار ضربه‌ی معنوی محسوب میشد.
انگلیسی‌های دوره‌ی ویکتوریا، آموزه‌های معنوی این بازی را بعد‌ها تغییراتی دادن و در اواخر قرن ۱۹ اون رو وارد انگلستان کردن. در نسخه‌ی اصلی هندی، بازیکن در انتها به رضوان و بهشت معنوی می‌رسیدن اما انگلیسی‌ها این مفهوم را در نسخه‌ی غربی به «موفقیت» تنزل درجه دادن. در اون زمان که میلتون بردلی در سال ۱۹۴۳ این بازی را به آمریکا برد، اکثریت آمریکایی‌ها دنبال وسیله و تفریحی می‌گشتن که فقط حواسشان رو کمی از زندگی پرت کند. در نتیجه اون چیزی که از وایکونتاپالی باقی موند، فقط یک مسابقه‌ی ساده برای رسیدن به خط پایان بود.
۷- موریس نه نفره (Nine Men’s Morris)
موریس نه نفره در حقیقت جد کبیر دوز محسوب میشه. در این بازی مهره‌ها روی یک صفحه‌ی شبکه‌ای چیده میشن و هدف بازی این هستش که بازیکن با مهره‌هایش یک خط صاف متشکل از ۳ مهره تشکیل بدن. وقتی همه‌ی مهره‌ها در صفحه بازی قرار گرفت، بازیکن‌ها می‌تونن مهره‌هاشون رو یک خانه جابجا کنن تا همون شرایط خط صاف رو به وجود بیارن. هر وقت بازیکنی یک خط سه‌تایی تشکیل داد، میتونه یکی از مهره‌های رقیبش را از صفحه کنار بذاره. اولین بازیکنی که ۲ مهره‌ای بشه، بازنده بازی هستش.
سادگی این بازی باعث شد که مردم اقصی نقاط جهان بتونن به سادگی نسخه‌ی خودشان را بسازن؛ موریس نه نفره بازی‌ایه که تاریخچه‌اش به ۱۴۴۰ قبل از میلاد باز میگرده. نسخه‌هایی از صفحه‌های این بازی بر روی سنگ‌ها در سریلانکا، تروا، ایرلند و جنوب آمریکا یافت شده که نشون میده واقعاً دایناسور‌ها هم دوز بازی می‌کردن و این میتونه یکی از نقاط مشترک انسان فعلی با اجداد ما قبل تاریخیش باشه.
کسانی که موریس نه نفره را بازی کردن، فقط به حکاکی کردن روی سنگ و چوب قناعت نکردن و به نظر می‌رسه طرفدارای این بازی در طول تاریخ به هر صندلی، دیواری که می‌رسیدن، یک صفحه‌ی موریس روی اونها حکاکی می‌کردن و مشغول بازی می‌شدن. در انگلیس حتی به سنگ قبرها هم رحم نکردن و قبرستان‌ها یکی از محل‌های مورد علاقه برای بازی موریس بوده.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)